محمد بن عبدالرحمان انصاری (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)ابوعبدالرحمان محمد بن عبدالرحمان انصاری (پس از ۷۴-۱۴۸ق)، معروف به ابن ابی لیلی، مفتی، فقیه عالم، قاری، قاضی کوفه و از اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) بود. رجال‌شناسان او را محدثی مضطرب الحدیث و ضعیف خوانده‌اند. ۱ - معرفی اجمالیابوعبدالرحمان محمد بن عبدالرحمان بن یسار بن بلال انصاری قاضی کوفی، ابن ابی لیلی، در سال ۷۴ق به دنیا آمد و ظاهراً اهل کوفه و از اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) بود. از نافع، عطیه عوفی و شعبی حدیث شنید و علومی را فرا گرفت. ثوری، حمزه زیات و شعبه از وی روایت نقل کرده‌اند. ۲ - شخصیتطبق گزارش منابع، او مفتی، فقیه عالم، قاری، قاضی کوفه و فردی خوش خط بود. با این‌همه، رجال‌شناسان او را محدثی کم حافظه، مضطرب الحدیث و ضعیف خوانده‌اند. بر اساس دسته‌ای از روایات، امام صادق (علیه‌السّلام) سخن او را تکذیب و قضاوتش را ردّ کرده است. گویند که وی از سوی بنی امیه و بنی عباس به مدت ۳۳ سال منصب قضاوت کوفه را برعهده داشت. ۳ - وفاتسرانجام در سال ۱۴۸ق در کوفه درگذشت. ۴ - کتابکتاب الفرائض اثر اوست. [۱۶]
اشعری، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق، ص۶.
۵ - پانویس۶ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۶۲، برگرفته از مقاله «محمد انصاری». رده‌های این صفحه : اصحاب امام صادق | درگذشتگان سال 148 (قمری) | راویان ضعیف | راویان قرن 2 (قمری) | زادگان سال 174 (قمری) | شخصیت های قرآنی | فقیهان قرن 2 (قمری) | قاریان قرن 2 (قمری) | قاضیان کوفه | مؤلفان قرن 2 (قمری)
|